Ekspert Publink z zakresu zarządzania długiem samorządowym. Zawodowo i naukowo związany z tematyką obligacji komunalnych, WPF oraz analizą finansową JST. Na przestrzeni ostatnich lat pomógł pozyskać dla jednostek środki w wysokości ponad 2 mld zł. Z sukcesem przeprowadził restrukturyzację długu dla kilkudziesięciu JST.
Czy zmiana ustawy o finansach publicznych może być szansą dla jednostek samorządu terytorialnego na uporządkowanie długu i sytuacji finansowej?
Po wejściu w życie nowelizacji ustawy o finansach publicznych z dnia 8 listopada 2024 roku wiele mówiło się, iż zmienione przepisy są korzystne dla JST, gdyż uelastyczniają ich gospodarkę finansową, zwłaszcza w kontekście art. 242 i 243 ustawy o finansach publicznych. W sezonie około budżetowym skupiliśmy się tak naprawdę na spełnieniu ustawowych relacji w budżecie oraz WPF i nie było wówczas przestrzeni na to, aby spojrzeć na nowelizację w nieco dalszej perspektywie lat przyszłych, zwłaszcza 2026-2029.
Analiza WPF
Analiza projektów wieloletnich prognoz finansowych pokazuje, że największe problemy ze spełnieniem relacji z art. 243 UoFP występują w latach 2029-2031. To z punktu widzenia 2025 roku perspektywa stosunkowo odległa, ale biorąc pod uwagę, że zeszłoroczne poluzowania kończą się w 2029 roku, wydaje się, że to dobry moment na podjęcie działań mających na celu przygotowanie finansów na lata, których nie obejmuje parasol ochronny UoFP. Ponadto warto zauważyć, że realność wieloletnich prognoz, a co za tym idzie – realność nadwyżek bieżących w latach od 2026 roku – jest, delikatnie mówiąc, wątpliwa. Porównując jedynie prognozowane wyniki bieżące roku 2026 w stosunku do tych z projektów budżetów na 2025 widoczny jest ich wzrost o ponad 54%! To dużo. Bardzo dużo. Biorąc pod uwagę, że wyniki bieżące kształtują poziom wskaźnika z art. 243, może okazać się, że problemy, które teraz wydają się odległe i nieznaczące, z każdym kolejnym projektem budżetu będą nabierać na sile i realnie utrudniać (czy wręcz uniemożliwiać) przygotowanie projektów wieloletnich prognoz finansowych. Dlatego też nie można traktować wydłużenia obowiązywania reguł luzujących jedynie jako działania ułatwiającego bieżące zarządzanie finansami, a przede wszystkim jako czas na zrewidowanie finansów i podjęcie próby ich „wyprowadzenia” na prostą.
Specyfika sektora samorządowego
Łatwo się mówi, a trudniej realizować. Musimy jednak mieć na uwadze, że specyfika sektora samorządowego często nie pozwala osiągać efektów finansowych „od ręki”. Najczęściej podjęcie działania „tu i teraz” pozwoli osiągnąć efekt dopiero w perspektywie kolejnego roku budżetowego. Jeśli nie zostanie podjęta decyzja o podniesieniu stawek podatku od nieruchomości w 2025 roku, a dopiero w 2026, to efekt finansowy będzie widoczny dopiero w 2027 roku. Zmiana jest procesem, ale wymaga odpowiedniego podejścia. Na webinarze opowiemy, od czego warto zacząć proces zarządzania długiem w JST i jakie działania warto wdrożyć, krok po kroku.
Restrukturyzacja długu w JST
Nietrudno zauważyć, że ostatnie lata to okres intensywnej polityki inwestycyjnej w JST. Wydatki majątkowe rosną na potęgę (a zasadniczo same wyceny poprzetargowe szybują w górę w zatrważającym tempie), a to oznacza, że pozyskiwanie zewnętrznego kapitału będzie nadal jednym z istotniejszych działań. Oprócz nowych potrzeb zadłużeniowych nie można zapominać o efektywnym zarządzaniu długiem, który posiadamy już w swojej strukturze. Już w środę 5 marca 2025 r. porozmawiamy także o restrukturyzacji w świetle nowelizacji ustawy o finansach publicznych i sposobach na efektywne wykorzystanie ostatnich zmian w przepisach..png?width=1200&height=628&name=Cover%20image_1200x628%20(4).png)
