Wiemy, że niebawem rozpoczyna się najtrudniejszy okres w pracy Skarbnika, ponieważ stoisz na straży tegorocznego budżetu i jednocześnie myślisz już o kolejnym roku. Z niepokojem słuchasz swojego Włodarza, kiedy z błyskiem w oku opowiada o planach rozwoju Jednostki, roztaczając przed Radnymi, ale także przed innymi mieszkańcami wizję dynamicznych działań prowadzących do spełnienia obietnic przedwyborczych. Dożynki będą do tego idealną okazją. Znasz to, prawda? W Twojej głowie rozpoczyna się wtedy swoista gonitwa myśli. Skąd wziąć na to pieniądze? Jak utrzymam tę inwestycję, przecież każdy wydatek majątkowy generuje wydatki bieżące w kolejnych latach… Potrzebujesz czasu, by sprawdzić możliwości dofinansowania. Potrzebujesz czasu, by zweryfikować budżet tego roku, by przypomnieć pracownikom o fakturach, które mogą się kryć w szufladach ich biurek (choć pewnie i tak pod koniec grudnia przyniosą kilka faktur z lutego). Potrzebujesz czasu, aby przygotować budżet na 2025 rok… Dobrze to rozumiemy i chcemy Ci pomóc.
Nie żartujemy. Chcemy i możemy ułatwić Ci pracę, choć oczywiście nie jesteśmy w stanie zrobić wszystkiego za Ciebie. Zebraliśmy jednak kilka wskazówek, które mogą sprawić, że ta jesień dla doświadczonych Skarbników będzie spokojniejsza niż wszystkie poprzednie, a dla tych Skarbników, którzy budżet będą tworzyć po raz pierwszy, nie będzie taka trudna i męcząca, jak się obawiają.
Po pierwsze, już teraz warto się przygotować do tego, co czeka Cię jesienią. Dobra organizacja pracy to podstawa. Często słyszysz, że „przecież zawsze tak było”. W natłoku spraw może umknąć nam fakt, że pewne rzeczy można usprawnić, a to, że „zawsze tak było”, nie oznacza, że nie można tego zmienić.
Krok 1. Zainwestuj swój czas przed sesją we wrześniu
Upewnij się, że tegoroczny budżet jest realistyczny. Przygotuj odpowiednie zmiany do budżetu, na pewno są w nim takie miejsca, które wymagają korekty. Sprawdź dochody, wydatki… Zapytaj pracowników odpowiedzialnych merytorycznie za realizację inwestycji czy nie zapomnieli poinformować Cię o korektach harmonogramów finansowo-rzeczowych. Zapomnieli? Jeszcze nic się nie stało, zdążysz to uporządkować. Zweryfikuj realne potrzeby zadłużeniowe. Nie potrzebujesz kredytu? Nie będzie emisji obligacji? Wspaniale! Koniecznie zmień budżet. Okazało się, że pilnie wzrosły potrzeby pożyczkowo-kredytowe? Niedobrze! Pospiesz się, to już ostatni moment, by zdążyć. Koniecznie zmień budżet. Pamiętaj o Wieloletniej Prognozie Finansowej. Dostosuj ją, by uniknąć uwag Regionalnej Izby Obrachunkowej. Sprawdź przedsięwzięcia. Z dużą dozą prawdopodobieństwa zakładamy, że będą wymagały korekty. Wszystkie te aktualizacje będą bardzo pomocne w bardziej realnym planowaniu roku 2025. Zamiast rozpisywać spłatę nieistniejącego w rzeczywistości kredytu, będziesz mógł się skupić na realnych problemach (te i tak Cię nie ominą).
Krok 2. Pomyśl o instrukcjach planistycznych
Weryfikacja roku 2024 jest bardzo ważna, ale biorąc pod uwagę, że Twój Szef z takim entuzjazmem opowiada o tym, co zrobicie w kolejnym roku, musisz stanąć na wysokości zadania i choć powszechnie wiadomo, że z pustego i Salomon nie naleje, może nie będzie tak źle, jak myślisz. Tylko daj sobie szansę i zadziałaj z wyprzedzeniem. Pamiętasz o uchwale w sprawie trybu prac nad projektem uchwały budżetowej (art. 234 ustawy o finansach publicznych)? Zajrzyj do niej koniecznie. Mamy nadzieję, drogi Skarbniku, że ta uchwała Ci pomaga, a nie blokuje i utrudnia. Jest już dość późno, aby ją zmienić (czerwiec był do tego zdecydowanie lepszy), ale myślimy, że mimo wszystko jeszcze nie jest za późno. Sprawdź, bo może warto w niej coś zmienić, abyś zaoszczędził swój czas i energię (jedno i drugie jest bardzo ważne). Idźmy dalej tą drogą… Przygotuj zarządzenie o założeniach projektu budżetu 2025 (chyba że zrobiłeś to przed urlopem, byłaby to fantastyczna informacja, choć podejrzewamy, że mogłeś nie mieć do tego głowy). Przypominamy, że traktuje o tym art. 61 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym. Możesz skorzystać z wzoru, który dla Ciebie przygotowaliśmy (kliknij tutaj aby pobrać wzór w .docx - wzór zaktualizowany 3 września o opublikowany projekt budżetu państwa na 2025). Rozbuduj go lub skróć, według uznania. Następnie zastanów się, jakie materiały najbardziej będą Ci odpowiadały, aby w możliwie najszybszy sposób przygotować projekt budżetu na rok 2025. Ta kwestia jest bardzo indywidualna, ale postaramy się niebawem szerzej omówić temat. Przygotujemy uniwersalny wzór zarządzenia w sprawie opracowania materiałów planistycznych na rok budżetowy 2025, który pokażemy na webinarze już 12 września (kliknij aby się zapisać).
Krok 3. Spójrz na wskaźnik z art. 243
Czas pomyśleć o wskaźniku. Kiedyś było jakoś łatwiej, prawda? Dużo zmian i zamieszania spowodowało, że nie jesteś do końca pewny, że magiczne TAK pojawi się w odpowiednich polach w załączniku do uchwały w sprawie Wieloletniej Prognozie Finansowej. Czy wiesz, że możliwe jest przedłużenie obowiązujących reguł łagodzących w zakresie art. 242 i 243 ustawy o finansach publicznych? Poinformujemy Cię, gdy będzie już jasność w tej kwestii. Póki co, jeszcze raz zweryfikuj potrzeby zadłużeniowe, może pora na wcześniejszą spłatę zobowiązań? Pamiętaj o wyłączeniach z art. 243 ustawy o finansach publicznych.
Krok 4. Przemyśl dochody na 2025 rok
Zwłaszcza bieżące. Nadwyżka operacyjna, która kiedyś była oczywistością, coraz częściej staje się wspomnieniem. Można jednak spróbować zoptymalizować dochody, na przykład sprawdzając, co by było, gdyby zastosować maksymalne stawki podatkowe. Zapewniamy Cię, że są w Polsce jednostki, które już od dawna stosują maksymalne stawki podatku od nieruchomości i mimo początkowego niezadowolenia mieszkańców, przełożyło się to na wymierny efekt w postaci dodatkowych środków na inwestycje. Nieraz drobne: lampa z energooszczędną żarówką oświetlająca kawałek nowego chodnika, przy którym stoi ławka. Czasem niewiele trzeba, by mieszkaniec poczuł, że coś się zmienia. Przygotuj tabelki z symulacją stawek podatkowych i podstawą opodatkowania. Pokaż Wójtowi ile dodatkowych środków mógłby przeznaczyć na rozwój. Wybierz kilku podatników i sprawdź ile to ich kosztuje. Niech Wójt zobaczy, że z tysięcy drobnych kwot, może zebrać się całkiem spora suma. Ostrożnie z podatkiem od środków transportowych. Jednak i tu jest pole manewru. Wkrótce szerzej o tym opowiemy.
Krok 5. Pozwól sobie pomóc
Pamiętaj, że seria naszych aplikacji - Asystentów Skarbnika (m.in. do budżetu, do WPF) powstały, aby uczynić administrację bardziej ludzką. Chcemy, abyś Ty miał czas skupić się na faktycznym zarządzaniu budżetem i rozwiązywaniu problemów zamiast przepisywania któryś raz tej samej tabelki, czy walczenia z marginesami w Wordzie. Nasi eksperci chętnie pokażą Ci jak zautomatyzować pracę w sezonie projektowym, wystarczy że umówisz darmową i niezobowiązującą konsultację.
Wierzymy, że mimo wszystko będziecie mogli poczuć trochę luzu w październiku i listopadzie. My dołożymy swoją małą cegiełkę.
